Có nhiều giả thuyết nói
về sự hình thành của Trầm Hương, Kỳ nam trong đó có giả thuyết cho rằng trầm
hương được hình thành từ gỗ thân già mục của cây trầm gió chuyển hóa thành; hoặc
do một loại nấm gây nhiễm mục nát thân cây trầm gió rồi chuyển hóa tạo nên.
Cũng có giả thuyết cho
rằng thân cây gió bị bọng, những con ong, con kiến làm tổ ở đó, đưa mật về ăn.
Mật ấy ngấm vào thịt của câu gió lâu ngày mà kết thành kỳ nam. Hoặc do thiên tai,
địch họa, công trùng, thú vật và con người làm cho thân cây gió bị tổn thương,
nơi đó, cây gió sẽ tiết một chất làm lành vết thương từ đó mà hình thành nên trầm
hương.
Đông y phân loại trầm
hương loại 1, 2, 3 bằng cách: khi bỏ vào trong nước, trầm hương tốt thường chìm
xuống tận đáy, đó là loại 1, nếu trầm hương lơ lửng, không chìm là trầm hương
loại 2, còn khi trầm hương nổi trên mặt nước là trầm hương loại 3.
Vì trầm hương, kỳ nam cực
kỳ quý hiếm nên người ta thường làm giả trầm "xịn" bằng cách, lấy trầm
loại 3 khoan một lỗ thật sâu chế chì vào trong đó và bít lại, rồi xoa tinh dầu
trầm, đánh bóng. Nếu chúng ta không rành rất khó mà nhận biết. Do đó, khi mua
trầm hương, kỳ nam phải qua mối quan hệ thân thiết và phải mua từ những thương
lái trầm lâu năm trong ngành.
Kỳ hương hay gọi là kỳ
nam là loại quý hiếm nhất được phân chia là: hắc kỳ (có màu đen, là loại đắt tiền
nhất); thanh kỳ (màu xanh xanh, còn gọi là hoàng kỳ) và bạch kỳ (màu trắng đục).
Kỳ Nam nặng và thường có tinh dầu rịn ra bên ngoài ươn ướt.
Trầm hương, kỳ nam có
mùi thơm hơi hắc, đặc biệt khi đốt sẽ cho mùi thơm tinh dầu trầm không thể lẫn
lộn với một loại hương thơm nào khác. Những vật phẩm chế tác từ kỳ có hương
thơm gần như là mãi mãi. Có những đồ trang sức người ta làm từ kỳ nam đeo vài
chục năm vẫn còn tỏa hương thơm.
Trong Đông y, người ta
thường dùng trầm hương để làm thuốc hơn là kỳ nam, bởi kỳ nam quá hiếm và đắt
tiền. Trầm Hương giúp bổ nguyên dương, bổ thận khí, trợ sức cho công năng của tỳ
thận. Ngoài ra, nó còn có tác dụng trợ tim, mạnh tim, lợi tiêu hóa, trị tiêu chảy,
chống nôn; tác dụng rất hay trong trường hợp hen suyễn thở dốc.
Tinh dầu thơm của trầm
hương, kỳ nam khi phối với tinh dầu xạ hương (lấy từ túi thơm của con cầy
hương) sẽ tạo ra một mùi hương rất đặc biệt, rất mạnh và quyến rũ. Tùy theo tỷ
lệ pha chế giữa trầm - kỳ và xạ hương mà hương thơm được tạo ra sẽ có sức quyến
rũ giới tính.
Nếu tỷ lệ tinh dầu trầm
- kỳ chiếm 85% thì hương thơm này dùng cho phái nam, vì nó cực kỳ quyến rũ phái
nữ. Với tỷ lệ pha trộn ngược lại (kỳ - trầm chỉ chiếm 15%), thì hương thơm phối
trộn tạo ra sẽ dành cho nữ giới, vì nó có sức lôi kéo phái nam.
Ngoài ra, người ta còn sản xuất thành Nhang Trầm, Hương Trầm dùng thắp hàng ngày trên bàn thờ gia tiên, bàn thờ thần tài như các loại nhang trầm có tăm và nhang trầm khoanh tròn.
Đặc biệt hơn, Trầm Hương còn được làm thành những nén Nhang Trầm không tăm, khi đốt lên mùi thơm thoang thoảng giúp thư giãn và bình an tĩnh tại trong tâm hồn.
Ngoài ra, người ta còn sản xuất thành Nhang Trầm, Hương Trầm dùng thắp hàng ngày trên bàn thờ gia tiên, bàn thờ thần tài như các loại nhang trầm có tăm và nhang trầm khoanh tròn.
Đặc biệt hơn, Trầm Hương còn được làm thành những nén Nhang Trầm không tăm, khi đốt lên mùi thơm thoang thoảng giúp thư giãn và bình an tĩnh tại trong tâm hồn.